پای مرغ چه خاصیتی دارد؟

مرغ علاوه بر اینکه در بسیاری از غذاها صندلی ویژه ای دارد حتی پای مرغ هم در انواع غذاها و خصوصا سوپ استفاده می گردد. اما حرف های ضد و نقیضی درباره پای مرغ وجود دارد. در نهایت سئوال این است که پای مرغ بخوریم یا نه؟

به گزارش خبرنگاران به نقل از تابناک عمده کسانی که از درد زانو یا سایر استخوان های بدن رنج می برند، این توصیه عامیانه را شنیده باشند که احتیاج است برای بهبود پای مرغ بخورند. آنها باید بدانند که این توصیه عامیانه چندان هم صحیح نیست و احتیاج است در رابطه با آن تجدید نظر نمایند.

دکتر کوروش جعفریان، متخصص تغذیه در خصوص خوردن یا نخوردن پای مرغ عقیده دارد که خوردن پای مرغ، ضرر یا فایده چندانی به بیمار نمی رساند و تأکید دارد پنجه مرغ در کشور ما مصرف زیادی ندارد، اما این عضو از بدن مرغ در حال حاضر در کشور های آسیای جنوب شرقی همچون چین و هند هواداران زیادی داشته و مصرف بالایی دارد. در میان مردم اروپا نیز مصرف آن در حال بالا رفتن است. البته درخصوص تاثیرات درمانی که مصرف آن می تواند همراه داشته باشد، مطالعاتی اجرا شده است. این تحقیقات نشان دهنده این نکته هستند که پنجه مرغ منبع خوبی از یک سری املاح و پروتئین هاست و جدا از بحث تغذیه ای از نظر مالی نیز جوابگوی بخشی از مردم جامعه است که قدرت خرید گوشت را ندارند و مصرف آن می تواند تامین نماینده بخشی از مواد مغذی بدن شان باشد. با این وجود میزان این مواد در حد چشمگیری نیست.

وی اضافه می نماید: فکر می کنید مصرف 100 گرم پنجه مرغ تا چه میزان می تواند کلسیم مورد احتیاج بدن تان را تامین کند؟ تنها شش درصد که آن هم رقم چشمگیری نیست. در خصوص آهن هم همین طور است و پنجه مرغ تنها بین پنج تا شش درصد از آهن بدن را فراهم می نماید. در خصوص ویتامین A. و D. هم باز روال به همین شکل است و روی پنجه مرغ به عنوان یک ماده مغذی تامین نماینده ویتامین ها نمی توان حسابی باز کرد. عده ای تصور می نمایند با مصرف آن می توانند ویتامین D. مورد احتیاجشان را تامین و جلوی پوکی استخوان شان را بگیرند.

در پاسخ باید بگوییم این طور نیست. از سوی دیگر عده ای از متخصصان تغذیه بر این باورند که با مصرف گلوکزامین و کندرایتین از بروز آرتروز در مفاصل و غضروف های بدن جلوگیری می گردد و با خوردن پنجه مرغ این مشکل به وجود نمی آید. چرا؟ چون پنجه مرغ حاوی کلاژن است.

هر چند این قضیه تایید شده نیست، اما می تواند یاری نماینده باشد یا در مثال دیگر ادعا های جالب دیگری مطرح و گفته شده که پنجه مرغ در درمان راشیتیسم، پیشگیری و درمان صدای مفاصل در حال فرسایش، ترمیم شکستگی استخوان، بهبود کمردرد یا دیسک کمر، جلوگیری از پوسیدگی مفاصل و غضروف ها، درمان سرماخوردگی شدید و ضعف بدن موثر است.

تمام این ها در حد ادعاست و در خصوص آن ها بسیار افراطی اظهارنظر شده است و، چون خاصیت درمانی پنجه مرغ اثبات شده نیست بنابراین نمی توانیم با قطعیت بگوییم اگر غضروف پای کسی مشکل داشت یا مبتلا به کمردرد بود یا مفاصلش در حال پوسیدن بود، با خوردن این عضو از بدن مرغ می تواند آن را درمان کند. هرگاه مطالعه جامع، کامل و اثبات شده ای در این باره انجام شد و گفتند که 10 یا 20 مقاله در این باره چاپ شده است، آن گاه می توانیم بگوییم پنجه مرغ تا چه حد مفید است.

با اینکه هیچ مطالعه ای درخصوص تاثیرات درمانی، فواید و مضرات پنجه مرغ انجام نشده است، اما می توانیم بگوییم که، چون کلسترول آن در حد مطلوب است و از نظر ترکیبات چربی در حد بالایی قرار ندارد، دو دسته از افراد جامعه، یعنی بچه های در حال رشد و افرادی که از سلامت جسمانی کامل برخوردار هستند، می توانند پنجه مرغ مصرف نمایند.

احتیاط در مصرف پای مرغ

همچنین دکتر جعفریان توصیه می نماید: پای مرغ به دلیل کلسترولی که دارد، بهتر است بیماران قلبی و عروقی که کلسترول خون شان بالاست در مصرف پنجه مرغ احتیاط به خرج دهند. البته ممکن است سئوال عده ای این باشد که اگر کسی مشکل قلبی داشت، در هفته چند بار می تواند پنجه مرغ مصرف کند؟

پاسخ ما این است که چون شرایط بیماران قلبی با یکدیگر متفاوت است بنابراین نمی توان توصیه ای برای مصرف متعادل پنجه مرغ به افراد داشته باشیم. اما بهتر است که در مصرف آن افراط و تفریط ننمایند تا دچار مشکل نشوند.

هرچند هنوز بحث در خصوص فواید و مضرات احتمالی مصرف پنجه مرغ در میان کارشناسان وجود دارد و عده ای مصرف آن را توصیه و عده ای دیگر نفی می نمایند و از طرف دیگر جذابیت کمی برای ایرانیان دارد، اما بد نیست بدانید همین استان اردبیل در کشور خودمان یکی از مهم ترین صادرنماینده های پنجه مرغ به کشور های آسیای جنوب شرقی محسوب می گردد و صادرات آن برای کشور ابتدا اشتغال زایی و سپس ارزآوری را همراه داشته است.

استقبال از پای مرغ در جنوب شرق آسیا

طبق آنچه صادق صالحی، مدیرکل دامپزشکی استان اردبیل گفته، پنجه مرغ از جمله گران ترین و مهم ترین مواد غذای در کشور های جنوب شرق آسیا مثل چین و ویتنام است و مردم برای خرید آن بهای فراوانی را می پردازند.

به این علت که قشر کارگر، چون درآمد چندانی برای مصرف گوشت ندارند، برای تامین مواد مورد احتیاج بدن شان به مصرف این عضو از بدن مرغ روی آورده اند. البته آوازه خوشمزگی پنجه مرغ از مرز های چین و ویتنام هم فرارفته و این قسمت مرغ در کشور های دیگر همچون ترینیداد، جامائیکا، آفریقای جنوبی، پرو، دومینیکن، مکزیک و فیلیپین نیز خورده می گردد. خوب است بدانید در میان کشور های طالب مصرف پنجه مرغ، چین رده اول را به خود اختصاص داده است.

دکتر محمدرضاوفا، متخصص تغذیه ضمن تأکید بر اینکه به هیچ عنوان استفاده از پنجه مرغ را به مردم توصیه نمی کنم، اضافه می نماید: اینکه گفته شده از پنجه مرغ می توان در درمان راشیتیسم یا نرمی استخوان استفاده کرد، اساس و پایه علمی ندارد.

یک علت بروز بیماری نرمی استخوان در افراد ناشی از تغذیه نادرست و کمبود ویتامین D. در بدن به عنوان مهم ترین عامل آن است. مساله دیگری که باید به آن توجه داشت، نقش ویتامین D. در جذب کلسیم است؛ کسانی که با کمبود ویتامین D. در بدن شان روبرو هستند حتی اگر به میزان کافی کلسیم مصرف نمایند، چون این ویتامین در برنامه غذایی آنان نیست، دچار مسائل استخوانی و از جمله راشیتیسم می شوند.

براساس مطالعاتی که وزارت بهداشت و درمان انجام داده، کمبود ویتامین D. یکی از مهم ترین و شایع ترین مسائلی است که هم در دختران و هم در پسران مشاهده می گردد بنابراین اگر کسی دچار کمبود ویتامین D. باشد و براساس ادعا های مطرح شده درخصوص پنجه مرغ از آن برای تامین ویتامین D. مورد احتیاجش استفاده کند، در اشتباه است.

علاوه بر این ها عده ای از متخصصان تغذیه برخلاف کسانی که چنین ادعایی را مطرح نموده اند، گفته اند پنجه مرغ جزء قسمت های خوراکی آن محسوب نمی گردد، اما متاسفانه بعضی افراد بدون هیچ دلیل موجهی فواید این قسمت از مرغ را عظیم نمایی نموده و تاثیرات درمانی متعددی برای آن قائل شده اند. درست است که مفاصل و غضروف ها ژلاتین و کلسیم داشته و برای بدن ضروری هستند، اما چیزی مثل پنجه مرغ یاریی به فرایند غضروف سازی در بدن نمی نماید.

ادعای دیگری که در آن گفته می گردد استفاده از پنجه مرغ پوکی استخوان را بهبود بخشیده یا رفع می نماید، باز هم صحت ندارد. باید به این نکته توجه داشته باشیم که دو مقوله پوکی استخوان و راشیتیسم کاملا با یکدیگر متفاوت هستند.

ممکن است علت ابتلای فردی به پوکی استخوان اصلا تغذیه ای نبوده و علت دیگری داشته باشد که در مراجعه به پزشک متخصص و معاینات تعیین می گردد. در بروز پوکی استخوان در افراد و در خانم هایی که در دوران یائسگی هستند، عامل اصلی دگرگونی هورمونی و به وجود آمدن تغییراتی در دو هورمون استروژن و پروژسترون است.

زمانی که خانمی یائسه می گردد، برداشت کلسیم از بافت های استخوانی اش صورت می گیرد. این اتفاق به صورت طبیعی در هر خانمی مشاهده می گردد با این حال با داشتن یک تغذیه مناسب می تواند فرایند پیشروی آن را کند کند.

علاوه براین توضیحات استفاده از پنجه مرغ را به بچه ها و نوجوانان در حال رشد، افراد میانسال، خانم های باردار و افراد بیمار به هیچ عنوان توصیه نمی کنم چرا که پوست پنجه مرغ ممکن است حاوی ترکیبات آلوده باشد یا محتمل است صاحب مرغداری برای پیشگیری از بروز انواع بیماری ها در مرغ ها به آن ها آنتی بیوتیک تزریق نموده باشد یا به آن ها هورمونی داده باشد که همه این ها وارد پوست و تمام امعا و احشای مرغ می گردد.

در این میان اگر یکی از گروه هایی که به آن ها اشاره کردم از پنجه مرغ استفاده کند، ممکن است دچار مسائل جدی گردد. به همین دلیل ما حتی توصیه می کنیم که افراد از گوشت های سالم و حتی ارگانیک که هیچ نوع آلاینده ای ندارند، در سبد تغذیه ای خود استفاده نمایند و به جای آن ها یادآوری می کنیم که سراغ مواد غذایی که غنی بودن شان اثبات شده بفرایند.

فواید مصرف پای مرغ

مجموع نوشته های بالا و آنچه در دیگر منابع وجود دارد نشان می دهد که بهترین درمان برای پوکی استخوان، بهترین درمان برای راشیتیسم، بهترین جلوگیری و ترمیم نکروز و پوسیدگی مفاصل و غضروفها، بهترین پیشگیری و درمان صدای مفاصل در حال فرسایش، بهترین جایگزین برای قرص های غضروف ساز اروپایی و آمریکایی، بهترین یاریی برای رشد کودک و نوجوان، بهترین درمان برای سرماخوردگی و ضعف شدید، بهترین منبع گلوکزامین و سولفات کندورایتین، بهترین ترمیم نماینده شکستگی استخوان و بهترین بهبود دهنده کمردرد یا دیسک کمر از جمله فواید پای مرغ است.

مضرات پای مرغ

همچنین میزان چربی و کلسترول پای مرغ بسیار بالا است و از این رو زیاده وری در مصرف آن برای بیمارن قلبی عروقی خطرناک می باشد. بنابراین به افرادی که مبتلا به چربی خون و کلسترول بالا هستند، توصیه می گردد هنگام مصرف، آن را با آب لیموترش و یا آب غوره مصرف نمایند.

از آنجا که پوست پنجه مرغ ممکن است حاوی ترکیبات آلوده باشد یا محتمل است صاحب مرغداری برای پیشگیری از بروز انواع بیماری در مرغ ها به آنها آنتی بیوتیک تزریق نموده باشد یا به آنها هورمونی داده باشد که همه این ها وارد پوست و تمام امعا و احشای مرغ گردد، لذا به منظور استفاده از پای مرغ حتما آن را از مرغداری های ارگانیک و مطمئن تهیه نمایید