بیماری کبد چرب و درمان آن - پایگاه اینترنتی مأوا

وظیفه کبد در بدن چیست؟

کبد دومین عضو بزرگ در بدن انسان است و مسئول به اصطلاح فیلتر کردن تمام مواد غذایی و نوشیدنی مصرف شده از صافی است. یعنی کبد فاکتورهایی که در مواد غذایی برای بدن مضر هست را گرفته و آنها را به صورتی بدون ضرر وارد سیستم های دیگر بدن می نماید. کبد به طور طبیعی خود را به وسیله سلول هایی ساختاری ترمیم و پاکسازی می نماید.

کبد یکی از مهم ترین اندام های داخلی انسان است که وظیفه آن تصفیه مواد سمی از خون، سنتز پروتئین ها و ذخیره ریز مغذی های مورد احتیاج بدن می باشد.

کبد چرب غیر الکلی در اثر تجمع چربی در سلول های کبد به وجود آمده و در افرادی که دچار اختلال در متابولیسم بدن بوده و چربی و قند خون شان بالاست، بیشتر دیده خواهد شد.

در این بین زمینه های ژنتیکی هم دخیل می باشد، در این بیماری تری گلیسیریدی که در سلول ها تجمع یافته از سلول های کبدی خارج نمی شود.

وقتی به تدریج چربی در سلول های کبدی جمع می شود، اصطلاحاً می گویند فرد دچار کبد چرب غیر الکلی شده است.

زمانیکه استرس یا بیماری های جزیی به بدن وارد شود بر سیستم ایمنی تاثیر گذاشته و سلول هایی که تجمع چربی در آنها بیشتر است ملتهب می شود و بیماری در فاز دوم خود وارد خواهد شد.

این فاز دوم در واقع همان هپاتیت بوده و اگر درمان نشود منجر می شود تا بیماری به فاز سوم و سیروز بدخیم وارد شود.

بیماری کبد چرب چیست؟

وجود چربی در کبد هر انسانی طبیعی است اما اگر کبدی دارای 5 تا 10 درصد چربی باشد کبد چرب نامیده می شود.

کبد چرب یک موقعیت مخرب را در بدن ایجاد می نماید و بدتر اینکه هیچ علامت هشدار دهنده ای در ابتلا ندارد. بیماری کبد چرب Fatty liver همراه با التهاب است که این التهاب با از بین رفتن سلول های کبدی همراه است و اگر درمان نشود سبب سیروز کبدی می شود.

علائم کبد چرب چیست؟

علت اصلی بروز کبد چرب ناشناخته است، ولی تعدادی از اختلالات بالینی تعیین به عنوان علل زمینه ای شناخته شده اند.

هفتاد درصد بیماران مبتلا به کبد چرب چاق هستند. بیماری دیابت و بالا بودن چربی های خون هم از علل زمینه ای آن می باشند.

عوامل مختلفی که باعث تغییر متابولیسم در بدن می شوند، شامل کاهش ناگهانی وزن، سوء تغذیه، تغذیه وریدی و گرسنگی طولانی مدت مانند گرفتن روزه هم ممکن است باعث کبد چرب شوند.

طبق آمار به دست آمده تقریبا یک سوم از بزرگسالان در آمریکا مبتلا به این بیماری هستند و کبد چرب بیشتر در افرادی مشاهده می شود که رژیم غذایی نامناسب و پر چربی دارند، به علاوه آن دسته از افرادی که کم تحرک بوده و یا اضافه وزن دارند.

جالب است بدانید این بیماری دارای علایم خاصی نیست و ممکن است تنها شما احساس خستگی و درد بی علت در ناحیه شکم داشته باشید، این درد ممکن است به همراه تورم کبد و بزرگی شکم باشد که در آنالیز های فیزیکی اجرا شده به وسیله پزشک کاملا قابل رویت خواهد بود.

مهمترین راه برای پیشگیری از این بیماری تغییر عادات غذایی و تحرک کافی در طول روز است. چربی داخل کبد اگر به میزان زیادی فراوری شود منجر به التهاب کبد خواهد شد و عملکرد صحیح آن را خدشه دار می نماید، بنابراین زمانیکه کبد شما میزان چربی بسیاری را داشته باشد علایم زیر به سراغتان خواهد آمد (چهار مورد آخر فهرست متعلق به نارسایی کبد و سیروز یا التهاب شدید کبدی است که در اثر کبد چرب ایجاد خواهد شد) :

بی اشتهایی

کاهش وزن

درد شکمی

ضعف فیزیکی

کوفتگی و خستگی

شکم متورم و پر از مایع شده

زردی پوست و چشم

گیجی

تمایل به خونریزی راحت تر و سریع

چه عواملی باعث کبد چرب می شود؟

مصرف دارو بیش از حد معمول

رژیم غذایی نادرست

استرس درونی و نهفته

مصرف غذاهای فست فودی

متخصصان اعتقاد دارند که سبک زندگی نادرست و تبعات آن از قبیل چاقی و اضافه وزن در ابتلا به کبد چرب در بین سنین مختلف دخیل است.

کبد چرب در زنان بیشتر است یا مردان؟

این بیماری در همه افراد به وجود خواهد آمد، حتی در بچه ها هم شاهد این بیماری خواهید بود، اما بیماری مذکور بیشتر در سن میان 40 تا 60 سالگی و بیشتر در خانم ها اتفاق خواهد افتاد.

کبد چرب بارداری خیلی نادر بوده اما جمع شدن چربی در هنگام بارداری می تواند خطراتی جدی هم برای مادر و هم برای جنین به همراه داشته باشد.

این بیماری می تواند در نهایت منجر به نارسایی کبدی، نارسایی کلیه، عفونت شدید یا خون ریزی شده و به سلامت مادر و جنین آسیب وارد کند. با آنکه علت این بیماری کاملاً شناخته نشده اما دانشمندان معتقدند این بیماری با هورمون های این دوران در ارتباط است.

علایم این بیماری در سه ماه سوم اتفاق افتاده و با حالت تهوع، استفراغ، درد در قسمت بالایی سمت راست شکم، زردی و کسالت عمومی همراه خواهد بود. در بیشتر مواقع این بیماری پس از زایمان به مرور بهبود خواهد یافت.

تغذیه چه تاثیری بر روی کبد چرب دارد؟

نوع رژیم غذایی تاثیر به سزایی بر روی ایجاد و شدت بیماری کبد چرب دارد. اما به طور تعیین مصرف این دسته از غذاها بیماری کبد چرب را افزایش می دهد:

فست فودها

خوراکی های سرخ شده

چربی ها اعم از کره، خامه، پوست مرغ، خوراکی های کرم دار و مایونز

مواد غذایی سرشار از پروتئین عملکرد کبد را افزایش می دهند چراکه کبد مجبور است مواد سمی جمع شده در بدن را دفع کند. لذا پروتئین باید به میزان متعادل مصرف شود.

شیرینی جات همانند نوشابه های گازدار، کیک ها و دسرها زمینه ساز ابتلا به بیماری کبد چرب و دیگر مسائل جدی مانند فیبروز یا فساد بافت ها می شوند.

نوشیدن آب یخ مخصوصا آبی که درون آن یخ است.

درمان کبد چرب

مصرف بعضی از مواد غذایی طبیعی، فعالیت کبد را در حد مطلوب حفظ می نماید. داشتن یک کبد سالم باعث می شود انرژی بیشتر و حال بهتری داشته باشیم.

ولی کبدی که بیمار است و به درستی کار نمی نماید، باعث احساس خستگی، سردرد، اشکال در تنفس، حساسیت و عدم تحمل بعضی مواد غذایی، مسائل پوستی و افزایش وزن می شود.

قهوه می تواند آنزیم های غیر طبیعی کبد را کاهش دهد.

سبزیجات سبز رنگ از تجمع بافت چربی جلوگیری می نمایند.

پروتئین سویا موجود در توفو از تجمع چربی می کاهد؛ توفو حاوی چربی پایین و پروتئین بالاست.

ماهی های چرب نظیر سالمون، ساردین، تون و غزل آلا مملو از امگا 3 هستند. اسید های چرب امگا-3 برای متعادل کردن سطح چربی کبد و کاهش التهاب بسیار مفید است.

غلات کامل همانند بلغور جوی دو سر، این کربوهیدرات مملو از فیبر بوده که نقش موثری در کاهش وزن شما دارد.

گردو سرشار از اسید چرب های امگا 3 است و این اسید چرب بسیار مناسب برای عملکرد کبد می باشد.

آووکادو حاوی ترکیبات شیمیایی است که آسیب کبدی را در شما کاهش می دهد. آووکادو بعلاوه سرشار از فیبر است که برای کنترل وزن مفید می باشد.

لبنیات سرشار از پروتئین بوده که از آسیب های کبدی جلوگیری می نمایند.

تخمه آفتاب گردان سرشار از ویتامین E و آنتی اکسیدان بوده که از کبد در برابر آسیب های احتمالی محافظت می نماید.

روغن زیتون سرشار از اسید های چرب امگا 3 است. این روغن در مقایسه با دیگر روغن ها نظیر مارگارین و کره سالم تر است و برای کاهش سطح آنزیم های کبدی و کنترل وزن مفید می باشد.

سیر برای کاهش وزن مفید بوده و برای مبتلایان کبد چرب و افراد دارای علائم کبد چرب مفید است.

چای سبز می تواند با جذب چربی تداخل ایجاد کند، چای سبز به تنهایی خواص زیادی نظیر کاهش کلسترول و بهبود کیفیت خواب دارد.

در درمان کبد چرب با طب سنتی گفته شده است که مصرف زنجبیل - زردچوبه - قارچ - کاهو - زنبق - جلبک دریایی - کلم بروکلی -خاکشیر- کلم بروکسل - آووکادو - نارگیل - روغن سیاه دانه- ریشه گیاه بابا آدم - چای سبز - گیاه خار مریم - اکیناسه - کاسنی - برینگراج - بومی آملا برای این بیماری مفید خواهد بود.

پیشگیری از کبد چرب با رژیم غذایی مناسب

روش درمان کبد چرب چند گام ساده اما تاثیر گذار دارد:

وزن خود را کم کنید، بیشتر بیمارانی که مبتلا به کبد چرب هستند دارای اضافه وزن می باشند، برای آنکه به کبد خود یاری کنید باید از وزن خود کاسته و رژیم غذایی مناسبی را انتخاب کنید،کاهش وزن حتی تا 10 درصد از وزن فعلیتان هم بسیار موثر خواهد بود؛ یادتان باشد کاهش وزن های سریع با رژیم هایی برق آسا به شدت تاثیراتی منفی بر روی بیماری شما خواهد داشت.

رژیم غذایی مناسب و ورزش پیوسته، رژیم غذایی انتخاب کنید که در آن کربوهیدرات به میزان کافی یافت شود، در این زمینه مصرف میزان قابل توجهی سبزی و میوه و مواد غذایی پرفیبر بسیار برای شما یاری نماینده خواهد بود؛ چربی غذاهای خود را کم نموده و به جای روغن های اشباع شده از چربی های غیر اشباع همانند روغن زیتون بهره ببرید. در این بین استفاده از نان و غلات سبوس دار به همراه میزان مناسبی از پروتئین برای کاهش آسیب های بیماری بسیار مهم خواهد بود.

ورزش کردن و فعالیت منظم بدنی هم یکی از راه هایی است که یاری می نماید از بیماری پیشگیری شده و یا از آسیب های جدی این بیماری جلوگیری شود.

برای این منظور بهتر است تا پیاده روی منظم به میزان حداقل 30 تا 60 دقیقه در روز داشته باشید.

بعضی از بیماری های خود همانند چربی خون، دیابت را کنترل کنید، این بیماری ها نقش یاری نماینده ای در بهبود بیماری دارند.

مصرف الکل و سایر عواملی که به کبد آسیب وارد می نمایند را حذف کنید و به خاطر داشته باشید در هنگام مراجعه به پزشک، به او بگویید که مبتلا به کبد چرب می باشید که در تجویز دارو به آن توجه نماید.

منبع: سایت مراقبت از خانواده

منبع: راسخون